DZIELNICE GLIWIC

Ostropa

Ostropa (niem. Ostroppa, Stroppendorf) – dzielnica miasta Gliwice od 1975 roku. Wieś lokowana 24 marca 1286 roku przez księcia kozielsko-bytomskiego Kazimierza II. Niemiecki językoznawca Heinrich Adamy w swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu jako najstarszą zanotowaną nazwę miejscowości, wcześniejszą od niemieckiej wymienia Ostropa, którą tłumaczy jako "Wachtplatz" czyli po polsku "Miejsce strażnicze". Nazwa prawdopodobnie wywodzi się od wojskowego i posterunkowego charakteru miejscowości i związana jest z książęcym prawem stróży zobowiązującym lokalnych chłopów do utrzymywania małych grodów strażniczych. Niemcy zgermanizowali nazwę na Ostroppa, a później Stroppendorf w wyniku czego utraciła ona swoje pierwotne znaczenie. W czasie wojny 30-letniej 1618–1648, a szczególnie w czasie oblegania miasta przez wojska Mansfelda, wieś niemal wymarła. W 1633 roku dotarła tu epidemia dżumy czyli tzw. "czarna śmierć", która ominęła zaledwie kilka gospodarstw. W 1645 roku wieś liczyła 16 chłopów. Dopiero po wojnie znów osiedlali się tu ludzie, którzy ponownie zaczęli uprawiać ziemię. Wraz z rozwojem przemysłowym Gliwic, zapoczątkowanym pod koniec XVIII wieku budową Kanału Kłodnickiego i huty, zmieniło się także życie w Ostropie, gdyż sporo mieszkańców wsi znalazło pracę w Gliwicach. Tragiczny był tu rok 1867, gdy szalała tu zaraza cholery, która zabrała 50 osób. Ponownie wielki głód z powodu nieurodzaju nawiedził tę wieś w 1879 roku. Charakterystyczne dla krajobrazu wsi były domy pomalowane farbami jasno-niebieskimi. Często też spotykano na domach, a szczególnie stodołach ozdobne pasy albo inicjały właścicieli w kolorze białym, czerwonym i żółtym. W latach 1945-54 siedziba gminy Ostropa.
W wiejskich okręgach Górnego Śląska aż do ostatniej wojny zachowała się tradycja Wielkanocnych procesji na koniach. Do dziś obyczaj ten pielęgnowany jest w Ostropie.Prastary zwyczaj procesji konnych miał dwojakie cele: z jednej strony sprawdzenie stanu zasiewów, z drugiej uproszenie błogosławieństwa i wzrostu upraw na polach. Tu w Ostropie procesje odbywają się co najmniej od połowy wieku XVII. W Poniedziałek Wielkanocny zaraz po południu przed kościołem formuje się procesja. Na przedzie trzej młodzieńcy (jak nakazuje tradycja – wyłącznie kawalerowie) z krzyżem procesyjnym. Za nimi pozostali jeźdźcy wiozący symbole Zmartwychwstania Pańskiego – Paschał, Krzyż przepasany czerwoną stułą i figurę Zmartwychwstałego Chrystusa. Procesja wyjeżdża poza zabudowania i przemierza pola wzdłuż granic parafii, a uczestnicy zanoszą modły o dobry urodzaj. Wędrówka po polach trwa około czterech godzin z krótką przerwą na poczęstunek. Kończy się przy kościele, odbywa się jeszcze krótkie nabożeństwo i kapłan udziela błogosławieństwa sakramentalnego.Po wyjściu z kościoła uczestnicy procesji zdejmują z siebie wieńce i starają się tak nimi rzucić, aby zawisły na krzyżu misyjnym – ten kto pierwszy zawiesi swój wieniec na krzyżu jeszcze w tym samym roku stanie na ślubnym kobiercu. Kiedyś w procesji brali udział wyłącznie mężczyźni przybrani w mirtowe wieńce ozdobione kwiatami (kawalerów rozpoznawało się po podwójnych wieńcach).

EMITENT:	Gliwicki Klub Kolekcjonerów
DATA:	2023