80. ROCZNICA PRZEJECIA GLIWIC PRZEZ ADMINISTRACJĘ POLSKĄ
1945-03.19.-2025


Od końca stycznia do marca 1945 roku władzę nad miastem sprawowała Komendantura Wojenna Armii Czerwonej . Wojsko zajęło wszystkie budynki użyteczności publicznej na szpitale wojskowe i punkty kwaterunkowe. W lutym 1945 roku wywieziono do pracy w kopalniach, w głębi ZSRR większość zdolnych do pracy mężczyzn. W marcu 1945 roku do Gliwic przyjechali polscy urzędnicy. Wojewoda śląski gen. Aleksander Zawadzki mianował Wincentego Spaltensteina prezydentem Gliwic, jednocześnie bezdyskusyjnie nakazując zmianę nazwiska na bardziej „polsko brzmiące” – Szpaltowski. 16 marca 1945 r. wraz z pierwszą grupa polskich urzędników przyjechał do Gliwic. Przydzielono mu do pomoc dwóch wiceprezydentów, członków Polskiej Partii Robotniczej: Feliksa Kurcza i Tadeusza Gruszczyńskiego. Oficjalne, uroczyste przekazanie miasta w ręce polskiej administracji odbyło się w Gliwicach 19 marca 1945 r.Rozpoczęto unifikację miasta z państwem polskim. W połowie roku postanowiono, że Gliwice staną się siedzibą Politechniki Śląskiej. Do Gliwic przybywali wówczas Polacy ze Lwowa i tzw. Kresów Wschodnich. Oprócz nich dużo osadników pochodziło z Zagłębia Dąbrowskiego, Małopolski i Polski Centralnej. Do końca 1946 roku wysiedlono z miasta Gliwiczan przyznających się do niemieckości, względnie uznanych za Niemców (czyli zdecydowaną większość zasiedziałych mieszkańców miasta).





EMITENT:     Gliwicki Klub Kolekcjonerów
DATA:     2025